สปา หมายถึง การบำบัดดูแลสุขภาพแบบองค์รวมด้วยวิธีทางธรรมชาติที่ใช้น้ำเป็นองค์ประกอบในการบำบัดควบคู่ไปกับการบำบัดด้วย วิธีทางการแพทย์ทางเลือกอื่น ๆ โดยใช้ศาสตร์สัมผัสทั้ง ๕ ได้แก่ รูป รส กลิ่น เสียง และสัมผัส เป็นปัจจัยที่สร้างภาวะสมดุล ระหว่างร่างกาย จิตใจ และอารมณ์

The International Spa Association (ISPA) แบ่งสปาออกเป็น ๗ ประเภท สำหรับสถาบันพรหมวชิรญาณ เป็น สปาแบบ Medical Spa คือสปาที่ตั้งโดย พ.ร.บ. สถานพยาบาล โดยมีแพทย์ดูแลกำกับ มีวัตถุประสงค์เพื่อ บำบัดรักษาสุขภาพและความสวยงาม โปรแกรมการบริการประกอบด้วย กิจกรรมเพื่อสุขภาพ การนวดแบบไทย มีบริการทางการแพทย์ให้เลือก เช่น การแพทย์แผนไทย และการแพทย์แผนจีน มีโปรแกรมการนวดที่รักษาอาการเจ็บป่วย เช่น การนวดกดจุด การบำบัดด้วยสมุนไพร การปรับโครงสร้างร่างกาย การฝังเข็ม การลดน้ำหนัก ฯลฯ โดยจะมีแพทย์เป็นผู้พิจารณาจัดโปรแกรมให้ตามความเหมาะสมกับลักษณะสุขภาพบุคคลแต่ละคน

การใช้น้ำและอุณหภูมิเพื่อสุขภาพ
Hydrotherapy (วารีบำบัด) หมายถึง การบำบัดด้วยน้ำ โดยใช้การแช่น้ำร้อนสลับน้ำเย็น เพื่อบำบัดรักษาโรคหลายอย่าง เช่น เพื่อลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ และใช้น้ำบำบัดรักษากลุ่มอาการปวดตามกล้ามเนื้อและข้อ ดีซ่าน และอัมพาต ต่อมาได้มีการพัฒนา เผยแพร่ความรู้เรื่อง Hydrotherapy สถานส่งเสริมสุขภาพเหล่านี้จึงนิยมเรียกกันว่า สปา (Spa)

รูปแบบของการใช้น้ำเพื่อสุขภาพ
วิธีการใช้น้ำเพื่อสุขภาพที่มีการปฏิบัติอยู่ในปัจจุบันนี้ มีดังนี้ :-
๑. การอาบแช่น้ำ (Bath)
การอาบแช่น้ำ (Bath) มีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายอย่าง การแช่น้ำที่มีอุณหภูมิใกล้เคียงกับร่างกายนาน ๒๐-๓๐ นาที จะช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายและสดชื่น
การแช่น้ำอุ่น ช่วยแก้อาการ นอนไม่หลับ และ ลดความเครียด
การแช่น้ำร้อน ช่วยให้ลดอาการปวดข้อ และช่วยการหายใจให้ดีขึ้น
การแช่น้ำเย็น ช่วยฟื้นฟูลดไข้ และกำจัดอาการเมื่อยล้า กระตุ้นให้รู้สึกกระปรี้กระเปร่า ช่วยลดอาการบวมและการอักเสบ
๒. การนั่งแช่น้ำ (Hot SitzBath)
การนั่งแช่น้ำ เป็นวิธีที่ใช้สำหรับการบำบัดการติดเชื้อและอักเสบบริเวณทวารหนักและช่องคลอด เช่น ฝีคัณฑสูตร ริดสีดวงทวาร ลดอาการปวดและการติดเชื้อหายเร็ว และหญิงหลังคลอดบุตร
๓. การแช่เท้าในน้ำ (Foot Bath)
การแช่เท้าในน้ำที่มีอุณหภูมิประมาณ ๓๖-๓๘ องศาเซลเซียส นาน ๑๐-๑๕ นาที สลับกับน้ำเย็นอุณหภูมิประมาณ ๑๒ องศาเซลเซียส จะช่วยลดอาการเท้าบวมได้ดี ตามทฤษฎีการแพทย์ทางเลือกในสาขา Reflexology เชื่อว่าบริเวณเท้ามีจุดสัมผัสซึ่งสัมพันธ์กับการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ทั่วร่างกาย และใช้การนวดเท้าเพื่อบำบัดรักษาอาการต่าง ๆ ดังนั้นจึงเชื่อว่าการแช่เท้าในน้ำร้อนหรือน้ำเย็นจะกระตุ้นจุดสัมผัสเหล่านี้ด้วยพลังงานความร้อนซึ่งจะส่งผลต่อการทำงานของอวัยวะภายในของร่างกายด้วย ทฤษฎี Reflexology ตรงกับการศึกษาของ นายแพทย์วิลเลียม วินเทอร์วิตซ์ ชาวออสเตรีย ศึกษาพบว่าที่ประสาทรับสัมผัสที่ผิวหนังมีวงจรประสาทเชื่อมกับกล้ามเนื้อ ต่อม ไร้ท่อ และอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย และเมื่อน้ำร้อนหรือเย็นสัมผัสกับผิวหนังก็จะมีสัญญาณวิ่งตามวงจรเหล่านี้ไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และทำให้เกิดการกระตุ้นการทำงานของอวัยวะที่อยู่ห่างไกลได้

ระยะเวลาในการบำบัด
ในการบำบัดขึ้นอยู่กับอาการและดุลยพินิจของแพทย์ โดยเฉลี่ยสัปดาห์ละ ๒-๓ ครั้ง ควรบำบัดและรักษาเป็นชุดหรือตามโปรแกรมที่ทางสถาบันพรหมวชิรญาณได้กำหนดไว้

ค่าใช้จ่ายสปาเพื่อสุขภาพ
สปาตัว ราคา 700 บาท / 60 นาที
สปามือ ราคา 500 บาท / 60 นาที
สปาเท้า ราคา 500 บาท / 60 นาที
สปาหน้า ราคา 700 บาท / 60 นาที

รายได้จากการรักษาพยาบาล
สมทบกองทุนโครงการหน่วยแพทย์พระราชทานเคลื่อนที่ สำหรับ พระภิกษุ สามเณร ในพระราชูปถัมภ์ฯ เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ
สมทบทุนจัดซื้ออุปกรณ์และครุภัณฑ์ทางการแพทย์ เพื่อพระสงฆ์ สามเณรอาพาธ ร.พ.๕๐ พรรษา มหาวชิราลงกรณ จังหวัดอุบลราชธานี

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมที่
ศูนย์พรหมวชิรญาณ คลินิกการแพทย์แผนไทย-จีน
สาขา วัดยานนาวา โทรศัพท์ ๐๒-๖๗๓๙๙๗๕-๗๖
www.promwachirayan.org